Triệt nạn "tín dụng đen"

Câu hỏi đặt ra là: Vì sao các cơ quan chức năng đã nhiều lần mở đợt cao điểm triệt xóa “tín dụng đen” mà loại tội phạm này vẫn lộng hành, hoạt động khắp nơi?

“Tín dụng đen” thu lợi nhuận rất cao, vươn vòi bạch tuộc tới mọi ngóc ngách xuất phát từ nhu cầu vay tiền và sự thiếu hiểu biết của không ít người dân. Chỉ cần gõ từ khóa "vay online" trên Google, trong 0,29 giây đã có hơn 90 triệu kết quả tìm kiếm; có thể dễ dàng tìm các app cho vay trên ứng dụng của điện thoại thông minh; các tờ rơi có nội dung hỗ trợ tài chính; cho vay tiền; cho vay không thế chấp, thủ tục nhanh gọn... tràn lan trên các bảng tin quảng cáo rao vặt, trụ điện, cột đèn chiếu sáng, trạm xe buýt, tường nhà...

Đến với "tín dụng đen", người dân được vay tiền rất dễ và nhanh, không cần thế chấp, không cần gặp mặt, chỉ cần một giấy tờ tùy thân, thậm chí chỉ cần có số điện thoại cá nhân đăng ký tài khoản Zalo là có thể được vay tiền. Trong khi đó, việc vay tiền từ các tổ chức tín dụng hợp pháp rất chặt chẽ và phải có thế chấp. 

Thực tế, rất hiếm người vay "tín dụng đen" để lấy vốn làm ăn hợp pháp, bởi với lãi suất cao gấp hàng chục, hàng trăm lần lãi suất vay ngân hàng thì các hình thức làm ăn hợp pháp không thể có lãi.

Thực tế, đại đa số người vay "tín dụng đen" để có tiền đánh bạc, ăn chơi, hoặc làm ăn bất hợp pháp theo kiểu liều lĩnh, chớp nhoáng! Với lãi suất "cắt cổ", rất nhiều người vay "tín dụng đen" không có khả năng chi trả đã bị đe dọa bằng đủ mọi cách, dẫn đến cùng quẫn.

Hoạt động “tín dụng đen” là nguyên nhân, điều kiện phát sinh nhiều loại tội phạm, ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự xã hội và làm biết bao gia đình khánh kiệt, tan nát... 

Dẹp nạn “tín dụng đen” là yêu cầu cấp thiết. Các bộ, ngành, địa phương phải thực hiện nghiêm Công điện số 766/CĐ-TTg ngày 24-8-2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý hoạt động “tín dụng đen”. Trong đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân, nhất là các quy định về giao dịch, vay mượn cũng như phương thức, thủ đoạn hoạt động “tín dụng đen”. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các địa phương, đơn vị trong việc lãnh đạo, chỉ đạo phối hợp, kiểm tra, xử lý vi phạm của các cơ sở kinh doanh có điều kiện hoạt động “tín dụng đen”; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm vi phạm pháp luật có liên quan cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự...

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cần phát triển hệ thống tín dụng, đa dạng loại hình cho vay với thủ tục nhanh gọn, thuận tiện hơn; tăng cường kiểm tra, giám sát, quản lý hoạt động của các tổ chức tín dụng, trung gian thanh toán, các ví điện tử... không để các đối tượng móc nối hoạt động "tín dụng đen"; phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an ứng dụng dữ liệu dân cư đẩy mạnh công tác rà soát, xác thực các tài khoản ngân hàng, xử lý triệt để tình trạng sử dụng tài khoản ảo để hoạt động "tín dụng đen".

Bộ Công an cần chỉ đạo toàn lực lượng kiên quyết tấn công trấn áp tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến "tín dụng đen" một cách triệt để; phối hợp với các cơ quan chức năng kịp thời chặn, xóa những quảng cáo trái phép, trang web, đường dẫn, ứng dụng liên quan đến hoạt động "tín dụng đen"...

Đặc biệt, điểm mấu chốt là cơ quan chức năng cần nghiên cứu để có quy định không chấp nhận mọi hình thức giao kết cho vay kiểu "tín dụng đen"; lập đường dây nóng tiếp nhận thông tin, xử lý các đối tượng cho vay kiểu "tín dụng đen". Khi "tín dụng đen" không có cơ sở đòi nợ, nguy cơ mất vốn rất cao thì chúng sẽ không dám hoạt động.